พระบรมรูปทรงม้า หรือ พระบรมราชานุสาวรีย์
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งอยู่ที่ลานพระบรมรูปทรงม้า หรือ เรียกอีกชื่อว่าลานพระราชวังดุสิตนั้นเอง ลานพระบรมรูปทรงม้านั้นเป็นลานกว้างตั้งอยู่ด้านหน้า พระที่นั่งอนันตสมาคม
และสวนอัมพร ในเขตพระราชวังดุสิต ถนนราชดำเนินนอก พระบรรมรูปทรงม้า
สร้างขึ้นในรัชสมัยของ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยนำแบบ มาจากพระบรมรูปของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศส ที่ตั้งอยู่ที่กรุงปารีส
พระบรมรูปทรงม้าสร้างโดยด้วยฝีมือนายช่างชาวฝรั่งเศส บริษัท ซุซเซอร์
เฟรสฟอร์เดอร์ ในวโรกาส
ที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอย่หัว ทรงเสด็จประพาสยุโรป ในครั้งที่ 2 เมื่อปี
พ.ศ. 2450 โดยส่งเข้ามาถึงกรุงเทพมหานคร เมื่อ วันพุธที่ 11
พฤศจิกายน พ.ศ. 2451 อันเป็น เวลาพอดีกับ งานพระราชพิธีรัชมังคลาภิเษก
เนื่องในโอกาสเถลิงถวัลย์ราชสมบัติ 40 ปี พระบรมรูปทรงม้า หล่อขึ้นด้วยโลหะทองบรอนซ์
ยึดติดกับแท่นทองบรอนซ์ เป็นที่ม้ายืน หนา 25 เซนติเมตร ประดิษฐานบนแท่นรอง
ทำด้วยหินอ่อน สูง 6 เมตร กว้าง 2 เมตร ยาว 5 เมตร
พระบรมรูปทรงม้าได้สร้างขึ้นด้วยเงินที่ประชาชนได้บริจากสมทบทุน
เพื่อเป็นเงินเฉลิมพระขวัญ สำหรับงานรัชมังคลาภิเษก จำนวนประมาณ
หนึ่งล้านสองแสนบาท ส่วนเงินที่เหลือ ประมาณ หนึ่งล้านบาท พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้นำไปสร้างมหาวิทยาลัยขึ้น
มีนามตามพระปรมาภิไธยว่า จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย