ม้านิลมังกร

ม้านิลมังกร

ม้ามังกร หรือ ม้านิลมังกร สัตว์ประหลาดที่เป็นที่รู้จักกันดีจาก วรรณคดีไทยเรื่องพระอภัยมณี ตามจินตนาการของสุนทรภู่ ม้านิลมังกรเป็นพาหนะของสุดสาคร นั้นเป็นสัตว์ลูกผสม โดยพ่อเป็นมังกร แม่เป็นม้า ดังนั้นจึงมีรูปร่างประหลาด ส่วนหัวและหน้ามีลักษณะเหมือนมังกร ลำตัวและกลีบเท้าจะเหมือนม้า ส่วนหางเหมือนพญานาค ลำตัวสีดำเหมือนนิล คุณลักษณะพิเศษของม้านิลมังกร คือ มีเขี้ยวเป็นเพชร มีเกล็ดเป็นนิล ลิ้นเป็นปาน อยู่ยงคงกระพันไม่มีอาวุธชนิดใดทำอันตรายได้ สามารถเดินบนผิวน้ำได้เหมือนกับเดินอยู่บนพื้นดิน อาศัยอยู่ในทะเล กินคน ปลา ปู หญ้า ใบไม้เป็นอาหาร ชื่อของมันนิลมังกร โยคี เป็นคนตั้งชื่อให้ตามลักษณะรูปร่างว่า "ม้านิลมังกร" นับตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา ม้านิลมังกรเป็นพาหนะประจำตัวของสุดสาคร ติดตามสุดสาครไปทุกหนทุกแห่ง

สุนทรภู่ได้รจนาถึงลักษณะของม้านิลมังกรไว้ดังนี้


พระนักสิทธิ์พิศดูเป็นครู่พัก หัวร่อคักรูปร่างมันช่างขัน
เมื่อตัวเดียวเจียวกลายเป็นหลายพันธุ์ กำลังมันมากนักเหมือนยักษ์มาร

กินคนผู้ปูปลาหญ้าใบไม้ มันทำได้หลายเล่ห์อ้ายเดรฉาน

เขี้ยวเป็นเพชรเกล็ดเป็นนิลลิ้นเป็นปาน ถึงเอาขวานฟันฟาดไม่ขาดรอน

เจ้าได้ม้าพาหนะตัวนี้ไว้ จะพ้นภัยภิญโญสโมสร
ให้ชื่อว่าม้านิลมังกร จงถาวรพูนสวัสดิ์แก่นัดดา
ม้านิลมังกร ปรากฏตัวครั้งแรกที่ชายหาด เกาะแก้วพิสดาร โดยสุดสาครไปพบเข้า เป็นสัตว์ดุร้าย มีอิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์ต่าง ๆ สุดสาครเป็นผู้ปราบได้จากไม้เท้าวิเศษของโยคี ในที่สุด ม้านิลมังกร ก็กลายเป็นพาหนะของสุดสาคร และเป็นสัตว์เลี้ยงที่ซื่อสัตย์ต่อนาย จากการมาช่วยสุดสาครที่ตกหน้าผาจากการทำร้ายของชีเปลือย

ครึ่งคนครึ่งม้า

ครึ่งคนครึ่งม้า หรือ ที่รู้จักในนาม เซนทอร์ นั้นมีอยู่ในตำนาน กรีกโรมัน โบราญ

เซนทอร์ นั้นจะมีร่างส่วนบนเป็นมนุษย์ผู้ชาย แต่ส่วนลำตัวลงไปเป็นม้า ที่มีกล้ามเนื้อเป็นมัดๆ แลดูสง่างาม ตามตำนาน เซนทอร์อาศัยอยู่แถบภูเขาของอาคาเดีย และเทสสาลีในประเทศกรีซ
โดยในตำนาน เซนทอร์มีอยู่ด้วยกันสองตระกูล โดยตระกูลหนึ่งเกิดจาก อิคซอน อันธพาลแห่งสวรรค์ที่ขึ้นชื่อ กับอีกตระกูลที่เกิดจากโครโนส โดยฝ่ายหลังนั้นจะมี นิสัยดีแตกต่างจากฝ่ายแรกเป็นอย่างมาก
เซนทอร์ในตระกูลอิคซอน เกิดจากอิคซอนกับเนฟีลี จะมีกำลังมาก แข็งแกล่ง มีนิสัยชอบดื่มไวน์กับชอบรังแกผู้หญิง นอกจากนี้ยังชอบที่จะมีเรื่องทะเลาะวิวาทในเวลาเมา เซนทอร์จึงถูกมองว่าเป็นพวกขี้เมาไม่กลัวใครทั้งสิ้น

ส่วนเซนทอร์ในตระกูลโครโนสต่างกับตระกูลลอิคซอนอย่างสิ้นเชิง โดยตระกูลนี้จะเป็นเซนทอร์ที่ดี โดยโครโนสแต่งงานกับฟีลีร่า นางอัปสรน้ำผู้เลอโฉม มีลูกชื่อไครอน ซึ่งเป็นผู้คงแก่เรียน มีความสุขุมรอบคอบจนได้รับเลือกให้เป็นอาจารย์ของเหล่าวีรบุรุษหลายคนในตำนานกรีก อาทิเช่น อคิลีส, เฮอร์คิวลีส, เจสัน, พีลูส, อีเนียส เป็นต้น โดยบรรดาลูกศิษย์ ก็ประพฤติตัวตามแบบอย่าง ครูบาอาจารย์ได้เป็นอย่างดี

นอกจากนี้ ครึ่งคนครึ่งม้า ยังถูกกล่าวถึงในวรรณกรรมชื่อดังอีกมากมาย โดยเฉพาะวรรณกรรมแนวแฟนตาซี ที่มักจะมีเซนทอร์ปรากฏอยู่ให้เห็นอยู่เสมอ